व्हॉट्सअॅपवरील लग्नपत्रिकेत लुटीचा व्हायरस: लग्नाची पत्रिका नव्हे, लुटीची पत्रिका!
सध्याच्या डिजिटल युगात, प्रत्येक गोष्ट झपाट्याने डिजिटल होत आहे. लग्नपत्रिका तयार करण्यापासून ती पाठविण्यापर्यंत, सर्व काही व्हॉट्सअॅपसारख्या प्लॅटफॉर्मवरून सोपं झालं आहे. मात्र, याच डिजिटल सुविधांचा गैरवापर करत काही सायबर गुन्हेगार लोकांची फसवणूक करण्यासाठी नवनवीन फंडे वापरत आहेत. अलीकडेच एक धक्कादायक प्रकरण समोर आलं आहे, जिथे लग्नपत्रिकेच्या नावाखाली सायबर लुटीचा व्हायरस पसरवला जात आहे. या घटनेने अनेकांच्या भुवया उंचावल्या आहेत.
सायबर गुन्हेगारीची नवी पद्धत
लग्नाचा हंगाम सुरू झाला की नातेवाईक, मित्रमंडळी यांना आमंत्रण देण्यासाठी व्हॉट्सअॅपचा मोठ्या प्रमाणावर वापर होतो. सायबर गुन्हेगार याच संधीचा फायदा घेत, बनावट लग्नपत्रिका तयार करून त्यामध्ये मालवेअर किंवा व्हायरस एम्बेड करतात. यामुळे, ज्यावेळी वापरकर्ता त्या पत्रिकेवर क्लिक करतो, त्यावेळी त्याच्या मोबाइल किंवा कॉम्प्युटरमध्ये तो व्हायरस आपोआप इंस्टॉल होतो.
यामुळे वापरकर्त्याच्या फोनमधील महत्त्वाची माहिती उघड होऊ शकते, जसे की बँक अकाउंट डिटेल्स, पासवर्ड, फोटो, व्हिडिओ, किंवा अगदी खाजगी मेसेजेस. अशा प्रकारे गुन्हेगार आपल्याला न कळत मोठ्या प्रमाणावर आर्थिक फसवणूक करू शकतात.
कसे काम करतो हा फसवणुकीचा व्हायरस?
1. बनावट लग्नपत्रिका तयार करणे:
गुन्हेगार आकर्षक लग्नपत्रिका डिझाइन करतात, ज्यामध्ये बहुतेक वेळा ‘क्लिक करा’ किंवा ‘डिटेल्स पाहा’ असा कॉल-टू-अॅक्शन असतो.
2. फाईल फॉरमॅटचा वापर:
ह्या पत्रिका सामान्यतः PDF किंवा इमेज स्वरूपात नसून त्यामध्ये .apk फाईल, .exe फाईल किंवा अन्य मालवेअर लपवलेला असतो.
3. व्हॉट्सअॅपच्या माध्यमातून पाठवणे:
अशा बनावट पत्रिका मोठ्या प्रमाणावर व्हॉट्सअॅप ग्रुप्स, वैयक्तिक चॅट्स किंवा ब्रॉडकास्ट लिस्टद्वारे पाठवल्या जातात.
4. क्लिक केल्यानंतरचा परिणाम:
वापरकर्त्याने फाईल उघडल्यावर त्याच्या डिव्हाइसवर मालवेअर इंस्टॉल होतो, ज्यामुळे गुन्हेगारांना वापरकर्त्याचा डेटा चोरण्यासाठी किंवा नियंत्रित करण्यासाठी सहज प्रवेश मिळतो.
अशा प्रकारच्या फसवणुकीपासून स्वतःला कसे सुरक्षित ठेवावे?
1. अनोळखी फाईल्स उघडू नका:
जर एखाद्या ओळखीच्या व्यक्तीकडून देखील फाईल आली असेल, तरी ती उघडण्यापूर्वी खात्री करा की ती सुरक्षित आहे.
2. फाईलचा फॉरमॅट तपासा:
ज्या फाईल्स .apk, .exe किंवा अनोळखी फॉरमॅटमध्ये असतात, त्या उघडू नका.
3. सायबर सुरक्षिततेसाठी अँटीव्हायरस वापरा:
तुमच्या फोन आणि कॉम्प्युटरमध्ये चांगल्या दर्जाचा अँटीव्हायरस सॉफ्टवेअर इंस्टॉल करा.
4. व्हॉट्सअॅपवर अविश्वसनीय लिंकवर क्लिक करू नका:
ज्या लिंक्स किंवा फाईल्स संशयास्पद वाटतात, त्यांवर क्लिक करण्याचे टाळा.
5. जागरूकता वाढवा:
आपल्या मित्रमंडळींना आणि कुटुंबीयांना अशा प्रकारच्या फसवणुकीबद्दल माहिती द्या, जेणेकरून तेही सतर्क राहतील.
या फसवणुकीमुळे होणारे नुकसान
आर्थिक नुकसान:
बँक अकाउंटची माहिती चोरून पैसे काढले जाऊ शकतात.
खाजगी माहितीची चोरी:
फोनमधील फोटो, व्हिडिओ, किंवा अन्य खाजगी डेटा चोरून तो इंटरनेटवर शेअर करण्याचा धोका असतो.
सामाजिक प्रतिष्ठेचा प्रश्न:
काही वेळा चोरलेली माहिती चुकीच्या हेतूने वापरून व्यक्तीच्या प्रतिष्ठेला धक्का पोहोचवला जाऊ शकतो.
अशा फसवणुकीचे उदाहरण
पुण्यात अलीकडेच एका व्यक्तीला लग्नपत्रिकेच्या नावाखाली मालवेअर फाईल पाठवण्यात आली. त्या व्यक्तीने फाईल उघडल्यानंतर त्याचा फोन हॅक झाला आणि त्याच्या बँक अकाउंटमधून 50,000 रुपये काढले गेले. हे प्रकरण समजताच त्याने सायबर क्राइम विभागाकडे तक्रार नोंदवली.
सरकार आणि सायबर विभागाची भूमिका
सरकार आणि सायबर क्राइम विभाग अशा फसवणुकीपासून लोकांचे संरक्षण करण्यासाठी सतत प्रयत्नशील आहेत. अशा प्रकारांबाबत लोकांना जागरूक करण्यासाठी मोहीम राबवली जात आहे. तसेच, अशा गुन्हेगारांना पकडण्यासाठी अत्याधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर केला जात आहे.
डिजिटल युगात सुविधा जशा वाढत आहेत, तशाच सायबर फसवणुकीच्या घटनाही वाढत आहेत. आपण सर्वांनी सावधगिरी बाळगणे, सतर्क राहणे, आणि सायबर सुरक्षिततेचे नियम पाळणे हीच अशा प्रकारच्या फसवणुकीपासून वाचण्याची गुरुकिल्ली आहे. म्हणूनच, अनोळखी फाईल्स उघडताना किंवा लिंक्सवर क्लिक करताना काळजी घ्या आणि तुमच्या डेटा व आर्थिक सुरक्षेची जबाबदारी स्वतः घ्या.
तर, लग्नाची पत्रिका असो किंवा इतर कोणतीही फाईल, ती उघडण्यापूर्वी दोनदा विचार करा, कारण ती लग्नाची नव्हे, तर लुटीची पत्रिका असू शकते!
