झाकीर हुसेन: तबलावादकाचा सूर थांबला, 73 व्या वर्षी महान कलाकाराचं निधन
जगप्रसिद्ध भारतीय तबलावादक उस्ताद झाकीर हुसेन यांचं वयाच्या 73 व्या वर्षी निधन झाल्याचं वृत्त समोर आलं आहे. झाकीर हुसेन हे भारतीय संगीत विश्वातील एक अद्वितीय व्यक्तिमत्व होतं. त्यांच्या निधनानं संपूर्ण कला क्षेत्र शोकसागरात बुडालं आहे. सुरुवातीला त्यांच्या निधनाच्या बातम्यांवर विरोधाभास निर्माण झाला होता. त्यांची बहीण खुर्शीद औलिया यांनी ही बातमी खोटी असल्याचं सांगितलं होतं, परंतु नंतर त्यांनीच दु:खद घटना सत्य असल्याचं मान्य केलं.
झाकीर हुसेन: भारतीय संगीत क्षेत्राचा गौरव
झाकीर हुसेन यांचं नाव घेतलं की भारतीय शास्त्रीय संगीताचा जगभर गाजवलेला झेंडा डोळ्यासमोर येतो. तबला वादनाच्या क्षेत्रात त्यांनी अनेक मैलाचे दगड गाठले. त्यांचा जन्म 9 मार्च 1951 रोजी मुंबईत झाला. बालपणापासूनच त्यांनी तबल्याच्या तालावर कमालीचं प्रभुत्व मिळवलं होतं. वडील उस्ताद अल्लारखा यांच्याकडून त्यांना संगीताचं प्रशिक्षण मिळालं.
त्यांच्या करिअरची झलक:
- प्रारंभिक प्रशिक्षण: वयाच्या चार वर्षांपासून तबला शिकायला सुरुवात.
- पहिली मैफल: 12 व्या वर्षी त्यांनी सार्वजनिक कार्यक्रमात तबला वादन केलं.
- जगभरातील लोकप्रियता: भारतीय शास्त्रीय संगीताच्या माध्यमातून झाकीर हुसेन यांनी जागतिक स्तरावर ख्याती मिळवली.
- पुरस्कार आणि सन्मान: पद्मश्री, पद्मभूषण, ग्रॅमी पुरस्कार अशा अनेक पुरस्कारांनी त्यांना सन्मानित करण्यात आलं.
कलेसाठी समर्पित आयुष्य
झाकीर हुसेन हे फक्त एक कलाकार नव्हते, तर भारतीय संगीत संस्कृतीचे दूत होते.
त्यांनी अनेक पाश्चात्य संगीतकारांशी सहयोग करून भारतीय संगीत जागतिक पातळीवर पोहोचवलं.
त्यांचा “शक्ती” हा फ्युजन बँड प्रसिद्ध आहे, जो पाश्चात्य आणि भारतीय संगीताचा सुंदर मिलाफ आहे.
त्यांनी ‘पृथ्वी थिएटर’ आणि ‘ताज महोत्सव’ यांसारख्या प्रतिष्ठित कार्यक्रमांमध्ये आपली कला सादर केली.
निधनानंतरची प्रतिक्रिया
झाकीर हुसेन यांच्या निधनाने संपूर्ण संगीत जगतात शोककळा पसरली आहे.
कुटुंबीयांची प्रतिक्रिया:
त्यांची बहीण खुर्शीद औलिया यांनी सुरुवातीला मृत्यूचं वृत्त खोडून काढलं होतं, परंतु नंतर त्यांनीच या दु:खद बातमीला दुजोरा दिला. कुटुंबियांनी या वेळी त्यांच्या चाहत्यांना संयम ठेवण्याचं आवाहन केलं आहे.
प्रशंसक आणि सहकलाकारांची भावना:
अमजद अली खान (सरोद वादक): “झाकीर भाई हे संगीत क्षेत्रातील खऱ्या अर्थानं रत्न होते.”
रवी शंकर फाउंडेशन: “भारतीय संगीताचा महत्त्वाचा आवाज आता शांत झाला आहे.”
प्रशंसक: सोशल मीडियावर चाहत्यांनी झाकीर हुसेन यांना श्रद्धांजली वाहिली.
झाकीर हुसेन यांचं संगीत क्षेत्रातील योगदान
झाकीर हुसेन यांच्या योगदानाची व्याप्ती केवळ शास्त्रीय संगीतापुरती मर्यादित नाही.
भारतीय शास्त्रीय संगीत:
तबल्याला आंतरराष्ट्रीय स्तरावर स्थान मिळवून देण्यात त्यांचा मोलाचा वाटा होता.
फ्युजन संगीत:
भारतीय आणि पाश्चात्य संगीताचा सुंदर संगम साधून त्यांनी फ्युजन संगीताला नवी ओळख दिली.
चित्रपट संगीत:
ते केवळ तबला वादक नव्हते, तर संगीत दिग्दर्शनातही त्यांनी आपली छाप सोडली. त्यांनी काही चित्रपटांसाठीही संगीत दिलं.
संगीत क्षेत्रावर पडणारा परिणाम
झाकीर हुसेन यांच्या निधनामुळे संगीत क्षेत्राला मोठा फटका बसला आहे.
नव्या पिढीला प्रेरणा देणारे गुरू हरपले आहेत.
तबला वादनाच्या क्षेत्रातील एक महत्त्वाचा आवाज हरवल्याची भावना कलाकारांमध्ये आहे.
त्यांच्या निधनानंतर त्यांच्या अप्रकाशित कलाकृती चाहत्यांसाठी ठेवण्याची मागणी होत आहे.
तबल्याचा आवाज जिवंत ठेवण्यासाठी पुढचे टप्पे
झाकीर हुसेन यांच्या वारशाला जिवंत ठेवण्यासाठी अनेक योजना आखल्या जातील.
- त्यांच्या नावाने शिष्यवृत्ती योजना सुरू होण्याची शक्यता.
- तबला वादनावर आधारित आंतरराष्ट्रीय स्पर्धा.
- त्यांच्या संगीत मैफलींची डिजिटल संग्रहालयं उभारण्याचा प्रस्ताव.
झाकीर हुसेन यांचं आयुष्य आणि कार्य भारतीय संगीत क्षेत्राला एक नवा आयाम देणारं ठरलं. त्यांची कला आणि साधना भावी पिढ्यांसाठी प्रेरणादायक ठरेल. भारतीय संगीताचं एक महान पर्व त्यांच्यासोबत संपलं असलं, तरी त्यांच्या कलेचा गंध शाश्वत राहील.